بررسی ابعاد هویتی (جهانی، ملی، قومی یا محلی و دینی) دانش آموزان دوره متوسطه و عوامل مرتبط با آن

پژوهش حاضر به منظور بررسی ابعاد هویتی (جهانی، ملی، قومی و دینی) دانش‌آموزان دوره متوسطه و عوامل مرتبط با آن به انجام رسیده است. پرسش اصلی این است که دانش‌آموز در درجه اول با کدام یک از هویت‌های (جهانی، ملی، قومی و دینی) خود را به دیگران معرفی کرده و در برابر آن احساس تعهد و تعلق می‌کند و در ضمن چه عواملی با آن در ارتباط است؟ متغیرهای مستقل تحقیق عبارتند از: گستره شبکه روابط، سطح آگاهی، پنداشت از خود، گروه مرجع، مشارکت گروهی، رضایت از زندگی، احساس تبعیض و بی عدالتی، پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی و جنسیت دانش‌آموزان، که رابطه آنها با ابعاد هویتی یا هویت غالب به عنوان متغیر وابسته سنجیده شده است. نوع روش تحقیق حاضر از نوع پیمایشی می‌باشد و جامعه آماری آن را کلیه دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع دوم متوسطه شهر تبریز تشکیل می‌دهد که حجم نمونه نیز با استفاده از فرمول کوکران 385 نفر بدست آمد و با استفاده از شیوه نمونه‌گیری مطبق نمونه‌ها انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری پرسش‌نامه محقق ساخته بود و اعتبار پرسشنامه از طریق اعتبار صوری و اعتبار سازه و پایایی آن نیز از طریق آلفای کرونباخ محاسه گردید و مشخص شد که پرسش‌نامه مورد استفاده به لحاظ روایی و پایایی در سطح بالایی بودند تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از بسته آماری SPSS نسخه 17 تحلیل گردید و آزمون‌های تحلیل واریانس یکطرفه، آزمون تعقیبی  LSD ، آزمون x2 و برای تعیین شدت رابطه بین متغیرها از آزمون V کرامر و آزمون ضریب فی استفاده گردید. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌ها بیانگر آن است که هویت غالب در نزد دانش‌آموزان هویتی دینی بوده و هویت‌های ملی، جهانی و قومی بترتیب در اولویت‌های بعدی قرار دارند. از میان متغیرهای مورد بررسی گستره شبکه روابط، گروه مرجع، مشارکت گروهی، رضایت از زندگی، احساس تبعیض و جنسیت رابطه معناداری را نشان داده‌اند. اما دو متغیر دیگر (پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی و پنداشت از خود) فاقد چنین رابطه‌ای بودند. یافته‌های نظری این پژوهش مؤید دیدگاه کنش متقابل در سطح خرد و دیدگاه جامعه‌شناسانی مثل گیدنز در سطح میانی می‌باشد.